تحلیل ساختار آوایی سُوَری از قرآن از منظر انسجام بخشی به متن

پیوند زبانشناسی با تحلیل و بررسی متون به ویژه متن ادبی بسیار عمیق و به هم تنیده است. در این بین زبانشناسی متن و عوامل متنیت از جمله انسجام، ازاهمیت بالاتری برخوردار است، بحث انسجام به معنای اصطلاحی آن نخستین بار توسط هالیدی و حسن مطرح گردید، و به طورکلی در سه سطح واژگانی، دستوری و آوایی قابل بررسی است، ولی به سبب گستردگی این مباحث، پژوهش حاضر، سطح آوایی را در تعدادی از عوامل آوایی چون، سجع، جناس، موازات، التزام، ترصیع و تصدیر، مدنظر قرار داده و تلاش کرده است تا کارکرد انسجامی این عوامل را با توجه به تأثیری که در یکپارچگی متن دارند، درچند سوره از قرآن مورد بررسی قرار دهد، چراکه بررسی متن قرآن، از منظر انسجام آوایی آن کمتر در میان پژوهش ها دیده می شود. از این روی این عوامل به روش استقراء تام در سوره های؛ طور، نجم، قمر، رحمن و واقعه مورد تحلیل قرار گرفته و به کمک داده های آماری، بسامد و نسبت هر یک از این عوامل در انسجام بخشی به متن این سوره ها مشخص گردید، یافته ها نشان می دهد که سجع و تکرار از مهم ترین عوامل انسجام آوایی در این سور هستند و نقش بسزایی در ارتباط میان آیات و در نتیجه یکپارچه ساختن تمامِ متنِ سوره ها داشته اند و در مقابل، ترصیع کم ترین نقش را در انسجام متن سوره ها داشته است.